Özet Tarihi

MÖ 7000 civarı Bu döneme ait arkeolojik kanıtlar (çakmaktaşları gibi) sahil boyunca avcı-balıkçı Mezolitik insanların yaşadığını göstermektedir.MÖ 3000 civarından sonra Neolitik dönemin başlamasıyla Megalitik döneme ait mezarlar kaybolur. Daha uzun süreli yerleşimlere ve tarıma ait işaretler.

MÖ 500 civarından sonra İngiltere'den Keltlerin gelişi İrlanda'da Demir Çağı'nı kapatır.MS 431 Papa, Palladius'u İrlanda'ya piskopos olarak gönderir.

432 civarı Aziz Patrik (daha sonraları İrlanda'daki en büyük aziz olacaktır) İrlanda'ya misyoner olarak döner. 16 yaşındayken İngiltere'den İrlanda'ya kaçırılmış ama sonra Fransa'ya kaçmıştır.

800 civarından sonra Viking saldırıları başlar. İskandinavya'dan gelenler sonraları liman şehirleri haline gelen yerleşimler kurar (ör. Dublin).

976 - 1014 976'da Munster Kralı ilan edilen Brian Ború 1002'de kendini İrlanda Kralı ilan eder ve

1014'te Vikingleri Clontarf yakınlarında yener. Aynı yıl öldürülmesinden sonra krallık yeniden parçalanır.

1169'dan sonra Anglo-Normanlar adayı büyük ölçüde fetheder ve orada yerleşir. Feodalizm başlar ve kaleler inşa edilir.

1541'den sonra İngiltere Kralı 8. Henry kendini İrlanda Kralı ilan eder ve İrlandalı kabile prenslerinden üstün olduğunu öne sürmeye başlar.

1607 En güçlü İrlandalı kabile prensleri İspanya'ya kaçar ("Asillerin Kaçışı") ve böylece Kuzey İskoçyalıların üstünlüğü sona erer.

1608 1. James Protestan İskoçyalıları ve İngilizleri sistematik bir şekilde yerleştirmeye başlar ("Ulster'in Sömürgeleştirilmesi").

1641-53 İngiliz yerleşimcilere karşı İrlandalı Katoliklerin ayaklanması başlangışta başarılı olur. 1649'da Oliver Cromwell İngiliz İç Savaşı'ndaki başarısından sonra İrlanda'yı çok kanlı bir akınla fetheder.

1690 İngiltere'nin Katolik Kralı 2. James 1690'daki Boyne Savaşı'nda Orange Prensi William'a yenilir ve "Protestanlığın Tırmanışı" başlar.

1691 Dublin'deki İrlandalı-Protestan meclis Katolikleri ikinci sınıf vatandaşa dönüştüren "ceza yasasını" kabul eder.

1800 Birlik Yasası İrlanda'yı Birleşik Krallığın parçası yapar. Dublin'deki meclis dağılır ve İrlanda Avam Kamarası'nda 100 vekille temsil edilmeye başlar.

1829 Katolik bir siyasetçi olan Daniel O'Connell ("Kurtarıcı") Londra'daki meclisi Katolikleri serbest bırakan bir yasa çıkarmaya zorlar.

1840'tan sonra Milliyetçi hareket güç kazanır.

1845-51 Büyük Patates Kıtlığı. 1846 ile 1851 arasında 1 milyona yakın sayıda kişinin yetersiz beslenme, tifüs ve diğer hastalıklardan öldüğü, diğer 1 milyon kişinin de göç etmek zorunda kaldığı tahmin edilmektedir.

1880'den sonra Toprak Ligi ve Charles Stuart Parnell liderliğindeki İrlanda Egemenlik Partisi İrlanda'nın özerkliği ve toprak reformu için siyasi bir mücadeleye girişir.

1905-08 Sinn Féin ("Biz Kendimiz") olarak bilinen grup "İngiltere'nin birini İrlanda'nın boğazında diğerini de cebinde tuttuğu ellerini çektirmek için" kurulur.

1912 Ulster'li Protestanların neredeyse dörtte üçü bütün özerklik girişimlerini "gereken her yol kullanılarak" durdurmak için yasal bir taahhüt imzalar. 1913'te taahhütü uygulamaya koymak için Ulster Gönüllü Gücü kurulur.

1916 24 Nisan'da Pádraig Pearse ve James Connolly idaresindeki 1800 civarı gönüllü dublin'deki kamu binalarını işgal eder ve İrlanda Cumhuriyeti'nin kurulduğunu ilan eder. Bu "Paskalya Ayaklanması" altı gün sonra bastırılır. İngiltere'nin sert yanıtı milliyetçileri güçlendirir.

1919-23 İki yıl süren İngilitere-İrlanda Savaşı sırasında İrlanda Cumhuriyet Ordusu İngilizlere karşı üstünlük sağlar. 1922'de İrlanda Meclisi nüfusunun çoğu Protestan olan altı Kuzey İrlanda ilini dışarıda bırakacak bir İrlanda Cumhuriyeti kuran İngiltere-İrlanda antlaşmasını küçük bir farkla onaylar. Pan-İrlanda Cumhuriyeti taraftarları ile antlaşmadan yana olan Bağımsız Devlet hükümeti arasında çıkan iç savaşı hükümet güçleri kazanır.

1937 Bağımsız Devlet (Éire) kendi anayasasını kabul eder.

1939 Éire 2. Dünya Savaşı sırasında tarafsız kalır.

1949 Éire İngiliz Milletler Topluluğu'ndan ayrılarak İrlanda Cumhuriyeti olur.

1969-70 1969'da Kuzey İrlanda İnsan Hakları Hareketi'nin düzenlediği bir gösteriye krallık taraftarları saldırır. Şiddet olaylarının artması İngiltere'yi asker göndermeye iter. Geçici IRA Kuzey İrlanda'da "silahlı direnişini" yoğunlaştırır.

1972 Belfast'taki meclis dağıtılır ve Kuzey İrlanda Londra'dan yönetilmeye başlar.

1973 Cumhuriyet İngiltere ile birlikte Avrupa Ekonomik Topluluğu'na girer.

1990 Senatör Mary Robinson İrlanda'nın ilk kadın başbakanı olur. (1997'de Kuzeyli Mary Mc Alesse onu izler.)

1997 Cumhuriyet'te boşanma yasallaşır.

1998 Kuzey İrlanda Barış Antlaşması bütün tarafların katılımıyla imzalanır.

1999 Kuzey İrlanda Meclisi yürütme görevine sahip bir hükümet seçer.

2001 Gerçek IRA gibi bölüntü gruplar mücadeleye başlar.