NHS National Health Service (Ulusal Sağlık Hizmeti)

İngiltere'nin en çok gurur duyduğu kuruluşlarından birisi kuşkusuz NHS'dir. Ya da bir zamanlar öyleydi. NHS 1948 yılında kurulmuştur. Amacı tüm vatandaşların eşit olarak sağlık hizmetlerinden faydalanabilmesidir. NHS'nin verdiği hizmetler aile doktorları(pratisyen hekimler), uzmanlar, hastaneler, diş hekimleri, eczaneler, göz doktorları, toplum sağlık kuruluşları, (bakım ve evde tedavi gibi) ambulans, doğum ve çocuk sağlığıdır. Önceleri NHS ücretsiz olarak hizmet vermekteydi. NHS halkın ödediği vergiler ve ulusal sigorta primlerinden karşılanmaktaydı.

Yaşamın gitgide pahalılaşmasıyla sağlık hizmetleri ve ilaçlar da gitgide pahalılaştı. Bu da NHS'nin hastalardan ek ücret talep etmek zorunda kalmasına yol açtı. Ancak tüm hizmetlere ücret getirilmemiş sadece bazı hizmetler ücrete tabi tutulmuştur. Hastaneler, Ambulans, Doktor muayeneleri yine ücretsizken reçeteler, diş hekimliği, göz doktoru ve gözlük için ücret ödeme koşulu getirilmiştir. Fakat bu ücretler sabit ücretlerdir. Aile doktorları hala ücretsiz ev ziyaretleri yapmakta ve hemşireler de nekahat dönemindeki hastalar , yatalak hastalar ve yeni doğmuş bebekler için ev ziyaretleri yapmaktadırlar.

NHS Bölge Sağlık Müdürlükleri, Yerel Sağlık Müdürlükleri , Pratisyenler Komitesi, Özel Sağlık Müdürlükleri tarafından idare edilmektedir. Eğer yerel sağlık müdürünüzün adını öğrenmek istiyorsanız yerel kütüphaneden veya doktorların sekreterlerinden öğrenebilmeniz mümkün. Yerel olduğu için rehberinizin yardımcı olabileceğini zannetmiyoruz. Çünkü rehberde yalnızca genel bilgilere yer verilmiştir. NHS pratisyenlerine nasıl ulaşacağınız konusunda bilgi almak istiyorsanız, doktorlar başlığı altında bu konuya da değineceğiz. NHS'nin hastalara verdiği hizmet bölgeden bölgeye farklılık göstermektedir. Yine aynı şekilde randevu tarihleri ve hastane odaları da bölgeden bölgeye değişiklik göstermektedir. Londra'da muayene olabilmek için haftalar öncesinden randevu almanız gerekirken Glasgow'da böyle bir yoğunluk söz konusu olmayacaktır. Tıpkı SSK hastaneleri gibi hastanede yatabilmek için çok uzun zaman sıra beklemeniz gerekebilir. Ancak pratisyenlerde fazla sıra olmamaktadır.

NHS tüm İngiliz vatandaşlarına, İngiltere'de oturma hakkına sahip yabancılara ve İngiltere'de bir seneden uzun bir süredir bulunan herkese ücretsiz sağlık hizmeti sunmaktadır. Bir sene şartı aşağıdakiler kişiler için geçerli değildir. Onlar İngiltere'de bulundukları süreye bakılmaksızın NHS'nin sağlık hizmetlerinden faydalanabilirler. 
. Avrupa birliği vatandaşları
. Mülteciler veya İngiltere'de bulunmak için olağanüstü bir sebebi olanlar
. İngiltere'de altı aydan uzun bir süredir öğrenim görmekte olan öğrenciler
. Au Pair'ler
. İngiltere'ye temelli yerleşmiş olan yabancılar
. Kaptanlar ve gemi personeli
. Yabancı ülkelerin kraliyet hizmetkarları
. Yurtdışında yaşayan İngiliz emeklileri
. İngiltere'de bulunan NATO personeli
. Mahkumlar
. İngiltere'de çalışma izni bulunanlar
. Yukarıda yazılı kişilerin İngiltere'de bulunan eş ve çocukları

İngiltere ile karşılıklı sağlık anlaşmaları olan ülkelerin vatandaşları da İngiltere'den ücretsiz veya sübvanse edilmiş sağlık hizmeti alabilme hakkına sahiptir. Bu ülkeler arasında Türkiye de vardır. Örneğin İngiltere'de bulundukları esnada ani bir rahatsızlığa yakalanmaları durumunda Türk turistler NHS'den yararlanabilir.

BUGÜN NHS

NHS yapılan reformlarla yenilenmiş ve adeta modern bir görünüme bürünmüştür. Bu reformlar arasında bağımsız hastaneler, pratisyenlerin eğitimlerine bütçe ayrılması, NHS için bir iç piyasa yaratılması vs yer almaktadır. NHS bugüne kadar hep politikacıların gündeminde olmuştur. Örneğin İktidardaki işçi partisi yapılan reformlara karşı çıkmaktadır. Son yıllarda NHS büyük bir baskı altındadır. Merkezi hükümetin maddi açıdan gerekli desteği vermemesi bu konuda oldukça eli sıkı davranması NHS'yi güç durumda bırakmaktadır. Buna karşılık insanların NHS'ye olan talepleri her geçen gün hızla artmaktadır.

NHS'nin karşı karşıya olduğu en önemli problemlerden bir tanesi personelinin istifa etmesidir. Özellikle de uzman hemşirelerin, ebelerin ve hastabakıcıların ayrılması NHS'ye büyük zarar vermektedir. Son senelerde NHS'den her yıl eksilen personel sayısı 50.000 'e ulaşmıştır. Bunun en temel nedeni elbette ki maaşların düşük olmasıdır. Her 5 hemşireden 1 tanesi geçimini sağlayabilmek için ek işler yapmaktadır. Ayrıca yetersiz çalışma koşulları, kaynakların kısıtlı olması, stres de diğer nedenlerdir. Bu hemşire ve personel açığını kapatmak için NHS her yıl bir takım aracı şirketlerden eleman talep etmektedir. Bu da NHS'ye yılda 200 milyon sterlin'e mal olmaktadır. Doktor açığı da yurtdışından doktor getirilerek kapatılmaya çalışılmaktadır. Son yıllarda yurt dışından İngiltere'ye adeta doktor akını olmuştur. 1997'de 5500 doktor gelmiştir. Bu da İngiltere'de eğitim almış doktorların üçte birinden fazladır. Bu doktorların çoğunluğu Avrupa Birliği ülkelerinden gelmiştir. İngiltere yeterli sayıda doktor yetiştirememektedir.Yetiştirdiklerinin büyük bir kısmı da yurt dışında çalışmayı tercih etmektedir. Bugün İngiltere'de hizmet veren pratisyenlerin beşte birinden fazlası yurtdışından gelmiştir. Çoğu yeterli derecede İngilizce bilmemektedir. Ve yine büyük bir çoğunluk da yeterli tecrübeye sahip değildir. Yine aynı şekilde pratisyenler gibi uzman hekimlerin de büyük çoğunluğu yabancıdır.

Devletin NHS' ye ayırdığı bütçenin yetersiz olması NHS hastanelerinin kapanmasına, hastalar arasında uzun kuyrukların oluşmasına, hastaların tedavi olabilmek için günlerce beklemelerine, hastanede güçlükle yatak bulunmasına bazen ameliyatların iptal olabilmesine, yol açabilmektedir. Her ne kadar devlet her yıl NHS' ye daha fazla bütçe ayırmaya çalışsa da nüfusla orantılı olarak artan taleplere yetecek miktarda olmadığı için yetersiz kalmaktadır. NHS'deki kaynak yetersizliği siyasileri bir takım önlemler almaya zorlamıştır. Örneğin iyileşme umudu olmayan hastalara pahalı operasyonlar yapılmamaktadır. Bu da son derece acımasız bir yöntemdir. Ayrıca acil olmayan ameliyatlar (katarakt, böbrek taşı vs) bekletilmektedir. 1999 yılında NHS'nin bekleme listelerinde toplam 1.000.000 hasta bulunmaktaydı.

Bugün iktidarda olan hükümet bütçeden ekstra fonlar ayırarak NHS'nin sorunlarını çözmeye çalışmaktadır. Ancak bu sorunlar kolay kolay çözülebilecek nitelikte değildir. Özellikle de kadro eksikliği ve uzun randevu listelerine bir an önce çözüm bulunması gerekmektedir. Ayrıca aciliyet taşıyan bir diğer konuda yaşlı ve yatalak kimselerin uzun süreli bakım hizmetinin nasıl karşılanacağıdır. Pek çok kişi sağlık sorunlarında tedaviden önce bu sorunların meydana gelmesine yol açacak faktörleri ortadan kaldırılması gerektiğini savunmaktadırlar. Örneğin bugün 40 yaşının üstündeki pek çok vatandaşın dengesiz beslenme, hareketsizlik ve stres nedeni ile damarları tıkanmaktadır. Marifet by-pass ameliyatı yapmakta değil, bu damarların tıkanmasını engellemektedir. Bu nedenle kişiler sağlık konusunda bilinçlendirilmeli ve sağlıklarını tehdit edecek faktörlerden uzak durmalıdırlar.