İlk ve Orta Eğitime Genel Bakış

İngiltere'deki okullar, devlet okulları ve özel okullar olmak üzere ikiye ayrılır. Özel okullar tüm dünyada büyük bir üne sahiptir. Hatta Türkiye'de de İngiltere'de öğrenim görme hayalleri kuran pek çok genç insan vardır. Buna karşılık devlet okullarının eğitim kalitesi biraz daha düşüktür. İngiltere'de eğitim 5-16 yaş arasındaki çocuklar için zorunludur. Buna Tüm İngiliz vatandaşları, İngiltere'ye yerleşmiş kimselerin çocukları ve İngiltere'de bir yıl veya daha uzun süreli yaşamayı planlayan kimselerin çocukları da dahildir. Devlet okulları tamamen ücretsizdir ve İngiltere'deki öğrencilerin %90'ı bu okullara devam etmektedir. Geriye kalan %10'luk kesim ise özel okulları tercih etmektedir. İngiltere'de 2500 adet özel okul bulunmaktadır. Bunların arasında Amerikan kolejleri ve yabancı eğitim veren okullar da vardır. Öğrencilerin %80' i 16 yaşından sonra okullarında kalmayı seçerler. Geriye kalan ısım da daha yüksek bir öğretim kurumuna devam etmeyi seçer.

Devlet okulları gündüzleri devam edilen ve karma eğitim uygulayan okullardır. Bazı devlet okulları yatılı öğrenci de kabul etmektedir. Özel okullar ise hem gündüz eğitim verip hem de yatılı öğrenci de kabul edebilmektedirler. Yatılı okullarda genelde karma eğitime rastlanmaz. Genelde liseler ya kız liseleri ya da erkek liseleri şeklindedir. Ancak karma eğitim uygulayan ilk ve ortaokullar vardır. İngiltere'de ikamet eden yabancıların çocuklarının devlet okuluna kabul edilip edilmemeleri tamamen oturma izinlerinin kategorisine ve süresine bağlıdır. İngiltere'ye yasal olarak göç eden veya çalışma izni olan Türk aileler çocuklarını devlet okullarına gönderebilirler. Ancak çalışma ve oturma izni olmayan Türk aileler, çocuklarını sadece özel okullara gönderme şansına sahiptir.

Son yıllarda yapılan pek çok araştırmaya göre İngiltere eğitim bakımından diğer önde gelen ülkelerin gerisinde kalmaktadır. Özellikle de fen ve matematik konusunda. İngiltere'de mesleki eğitim ve öğretim açısından adeta bir kıtlık yaşanmaktadır ve eğitim standartları endüstriyel alanda gelişmiş ülkelere (örneğin Almanya ve Japonya) nazaran çok daha düşüktür. World Economic Forum (Dünya Ekonomi Zirvesi) den elde edilen bilgilere göre 1997 yılında İngiltere ilk ve orta dereceli okullarındaki eğitim kalitesi açısından 53 dünya ülkesi arasında ancak 32. sırada yer almayı başarabilmiştir.

Standartlar

Birleşik Krallık'ta devlet okulları, LEA (Yerel Eğitim Müdürlükleri) tarafından denetlenen ve ücretsiz eğitim veren okullardır. Finansmanları devletin ve belediyelerin topladığı vergilerden karşılanır. 
İngiltere'de 39, Galler'de ise 8 LEA faaliyet göstermektedir. Genelde her ilin ayrı bir LEA'sı bulunmaktadır. Büyük şehirlerde ise bazı ilçelerin ayrı LEA'sı olabilir. Tüm devlet okullarında okulun bir yönetim kadrosu, okul aile birliği, okul müdürü ve öğretmenler bulunmaktadır. Devlet okullarının yönetim kadroları LEA'lar tarafından atanır. İskoçya'da ise öğrenci velileri okul yönetimine katılabilmektedir. Ayrıca bazı okullarda PTA denilen "Öğrenci ve Öğretmen Birliği" bulunmaktadır.

İngiltere'de elbette ki mükemmel eğitim veren dünyanın en ünlü okulları bulunmaktadır. Ancak bu yine de ingiltere'de cehaletin olmadığının veya tüm vatandaşların çok iyi bir eğitim aldığının göstergesi olamaz. Aynı Türkiye gibidir. Türkiye'de de pek çok iyi okul vardır. Robert Kolej'ler, Alman Liseleri, Galatasaray Lisesi vs. Ancak tüm öğrencilerin kaçta kaçı bu okullara gidebilmektedir ki? İşte İngiltere'de de kırsal kesimde ve daha az gelişmiş bölgelerde okullar ve eğitim sistemi oldukça yetersizdir.

Bugün ingiltere'de okuma yazma bilmeyen 2 milyon insan yaşamaktadır. Ayrıca kırsal kesimde yaşayanların da okuma yazma seviyeleri ancak ilkokul düzeyinde kalabilmiştir. Bu kesimlerde okullar öğrencileri motive edecek veya üniversiteye girmeye teşvik edecek kadar yeterli değillerdir. Özet olarak İngiltere'de çok iyi okullar da vardır, çok kötü okullar da ve bunların arasındaki uçurum her geçen gün biraz daha büyümektedir. Bu nedenle çocuğunuzu okula yazdırırken çok titiz davranmalısınız. Kötü bir okul çocuğunuzun tüm geleceğine mal olabilir.

İngiltere'de devlet okulları üç çeşittir. GM okulları, İl okulları ve Gönüllü yardım okullarıdır.

GM Okulları: 1988 eğitim reformu, ilk ve orta dereceli okullara LEA'ların denetiminden çıkarak bağımsız olarak hareket etme özgürlüğü getirdi. LEA'nın denetiminden çıkan bu okullar GM statüsü kazandı. Bu okullarda kararlar yönetim kadrosu ve veliler tarafından alınmaktadır. Gm okulları bağımsızdır ve finansmanlarını merkezi hükümet karşılar. Merkezi hükümetin her bir GM okuluna ayırdığı bütçe okulun öğrenci sayısına göre değişmektedir. Okul merkezi hükümetten toplu bir ödenek alır ve bu ödeneği bağımsız olarak kendi kararları doğrultusunda harcar. Ayrıca personel alımlarını da okul bağımsız olarak gerçekleştirmektedir. Bir önceki hükümet GM okullarını oldukça benimsemiştir. Hatta GM okullarına ayırdığı bütçeyi arttırarak tüm okulları GM statüsüne geçmeleri için teşvik etmektedir.

Diğer Okullar: Gönüllü yardım okulları ve diğer gönüllü okular LEA ve diğer gönüllü kimseler veya dernekler tarafından finanse edilen ilk ve orta dereceli okullardır. Gönüllü yardım okullarının diğer okullardan farkı bu okullara bazı derneklerin veya kilisenin de yardım ediyor olmasıdır. Okullun ismimde "C of E" ( İngiliz Kilisesi) veya Katolik kelimesi yer alıyorsa bunlar muhtemelen kilise tarafından desteklenen okullardır.
İl okulları ise yalnızca LEA tarafından finanse edilen ilk ve orta dereceli okullardır. 

İngiltere'deki devlet okulları aşağıdaki kategorilere ayrılmışlardır.

Kreşler: 4 yaşına kadar
Anaokulu: 4-5 yaşları arası
İlkokul 5-11 yaşları arası
Ortaokul 11-16 yaşları arası
Meslek Edindirme ve Üniversite Öncesi: 16-19 yaşları arası

İngiltere'ye giden Türklere şunu tavsiye ediyoruz. Eğer ingiltere'de uzun süre kalacaksınız ve çocuğunuz yeterli derecede İngilizce bilmiyorsa onu gelir gelmez yazdırmayın. Bırakın ilk bir sene okula gitmesin. İngiltere'yi,i tanısın, gezsin biraz çevreye adapte olsun, biraz çevredekilerle İngilizce konuşup İngilizce'sini geliştirsin. Çünkü İngilizcesi yeterli olmayan çocuklar okulda çok büyük adaptasyon problemleri çekmekte ve derslerinde çok başarısız olmaktadırlar. Ancak İngilizcesi yeterliyse zaman kaybetmesine gerek yoktur.

Kayıtlar

Okulların kayıt işlemleri hakkında bilgi alabilmek için okul müdürünü veya LEA yetkililerini arayabilirsiniz. Kayıt işlemlerini önceden yaptırmaya özen gösterin ki sonradan iki ayağınız bir pabuca girmesin. Tüm okullar çocukların okul açılırken okula başlamasını tavsiye ederler. Dönemin ortasında kayıt olan çocuklar hem pek çok deresi kaçırmış olacak hem de adapte olabilmeleri için çok çalışmak zorunda kalacaklardır. İngiltere ve Galler'de eğitim-öğretim yılı Eylülde başlar ve temmuzda sona erer. İskoçya'da ise Ağustos ortalarında başlar ve haziranda sona erer. Kuzey İrlanda'da ise eylülde başlar ve haziranda sona erer. Yerel müdürlüklerden ve eğitim müdürlüğünden okul kayıtları hakkında bilgi alabilirsiniz.

Dönemler&Okul Saatleri

İngiltere'de eğitim ve öğretim yılı üç dönemden oluşmaktadır. Bir yılda öğrenciler 14 hafta tatil yapabilmektedirler. Dönem ortalarında da birer haftalık tatiller bulunmaktadır. Genelde dönemler aşağıdaki şekildedir.

Güz Dönemi
Eylül Başı-Aralık Ortası
Dönem ortası tatili: Ekim Ayının Son Haftası
Noel Tatili: Aralık ortasından ocak başına kadar

İlkbahar Dönemi
Ocak İlk Pazartesi - Nisan Son Haftası
Dönem ortası tatili : Subat 3. Haftası
Paskalya tatili : Nisan ortası-Mayıs ilk pazartesi

Yaz Dönemi
Mayıs ilk Pazartesi - Temmuz 3. Cuması
Dönem ortası tatili: Mayıs ayı son haftası
Yaz tatili: Temmuz 3. haftası - Eylül ilk pazartesi

Ayrıca bazı okullar öğretmen toplantılarında veya öğretmenlere kurs verilirken tatil olabilirler. Okullar bu tatil günlerini önceden ilan ederler ki öğrenciler aileleriyle birlikte küçük tatillere çıkabilsinler. Ancak okul zamanında ailelere çocuklarını tatile götürmemelidirler. İngiliz kanunlarına göre öğrenciler ailelerinin izniyle okula en fazla iki hafta devamsızlık yapabilirler.

Öğrenciler sınavları ve önemli dersleri olduğu zamanlar devamsızlık yapmaktan kaçınmalıdırlar. Özellikle de GCSE sınavını kaçırmak gibi bir hataya asla düşmesinler. GCSE sınavı ücreti eşin olarak ödendiği için sınava girilmemesi halinde ücret yanar. Ve sonraki yıl GCSE sınavına girebilmek için de yeniden ücret ödemek zorundadır. GCSE sınavı Mayıs sonu veya haziran başı bir tarihe denk gelir. Devlet okulları sabah 09:00'da başlayıp öğleden sonra 15:30'da sona ererler. 12.00-13:00 saatleri arasında da bir saatlik bir öğle tatili vardır. Bazı ortaokullar ise 08:30'da başlayıp, 14.30'da sona ererler. Kısa bir öğle tatili yaparlar. İngiltere'de devlet okullar hafta sonuna asla ders koyamaz.

Yemek ve Üniforma

İlk ve orta dereceli okullarda öğrenciler öğle yemeklerini kantinden veya okul yemekhanesinden yemektedirler. Devlet okullarında bir öğrencinin öğle yemeği yaklaşık 2 sterline mal olmaktadır. İsteyen anne babaların öğlen tatillerinde çocuklarına öğle yemeği getirmelerine veya öğrencilerin evden yemek getirmelerine izin verilmektedir. Ayrıca annesi çalışmayan ve okula yakın oturan bir öğrenci öğle yemeklerinde eve gidebilir. Ayrıca bazı okullarda beslenme saatleri vardır. Beslenme saatlerinde öğrenciler; elma, bisküvi, cips ve süt getirebilirler.

Ayrıca maddi durumu kötü olan ailelerin çocuklarına okul ücretsiz süt ve öğle yemeği sağlamaktadır. Bu çocuklar aynı zamanda servis ücretinden ve diğer okul masraflarından muaftırlar. Ayrıca pek çok orta okulda okula bisikletle gelen öğrencilerin bisikletlerini park edebilecekleri alanlar mevcuttur.

Devlet okullarının büyük bir çoğunluğunun üniforması vardır ancak her okulun üniforma ile ilgili kuralları farklıdır. Bazılarında üniforma zorunluyken diğerlerinde öğrencilerin tercihine bırakılmıştır. Özellikle anaokulu ve ilkokullarda forma konusunda forma konusunda katı kurallar uygulanmamaktadır. Maddi durumu kötü olan ailelerin çocuklarının üniforma masrafları da genelde okul tarafından karşılanmaktadır.

Son yıllarda devlet okulları üniformaları disiplinin ve okuldan duyulan gururun bir simgesi olarak görmektedirler. Pek çok eğitimci okul formasının son derece yararlı bir uygulama olduğu görüşündedirler. Eğer okullar serbest kıyafet olmuş olsaydı maddi durumu kötü olan öğrenciler okulda pek güzel giyinemedikleri için aşağılık duygusuna kapılacaklardır.